Mortel aanbrengen, stenen op maat zagen en stenen op zijn plek leggen: de gloednieuwe metselrobot maakt heel wat vlieguren. De ontwikkelingen? Die gaan hard. Inmiddels is voldoende kennis en ervaring opgedaan en is de robot klaar voor de bouwplaats.
Eind 2021 stapte Ballast Nedam als launching customer in bij ontwikkelaar ROPAX. Met de komst van de metselrobot kan Ballast Nedam nog efficiënter bouwen aan nieuwe woningen. In tijden van een woningtekort, krapte op de arbeidsmarkt en de terugloop van vakmensen komt die innovatie goed van pas.
Binnen vijftien minuten meet de robot een gevel in en weet hij precies hoe hij het metselwerk waterpas moet metselen, zelfs als de hefsteiger wiebelt. Een gevel hoeft dus niet meer fysiek ingemeten te worden en er zijn geen stelprofielen meer nodig. Dit bespaart één werkdag per gevel. Momenteel ligt de focus op kwaliteit en een stabiele productie. Daarna werken we samen met ROPAX toe naar een productie van 1600 stenen per dag.
Tijdens een werkdag maakt de robot meters in het productiemetselwerk, terwijl de metselaars kunnen doen wat ze leuk vinden: zich bezighouden met het uitdagende gedeelte van hun ambacht, zoals het metselen van detailwerk. Zo ontstaat een unieke samenwerking tussen mens en machine.
Testen, testen, testen
Na maanden testen en verbeteren is de productieversie gereed. Metselaar Bas Meerwijk van Heddes Bouw & Ontwikkeling, onderdeel van Ballast Nedam, kent de robot inmiddels door en door. Hij metselde al ruim 60.000 stenen met deze nieuwe, moderne collega. En dat gebeurt voornamelijk in het Noord-Hollandse Berkhout, op de werf van Heddes. Hier heeft Bas alle ruimte om te testen en verbeteren.
“Het is eigenlijk een leerling-metselaar”, lacht hij. “Het duurt als metselaar jaren voordat je alle situaties tegen bent gekomen. Elke locatie en elk bouwwerk is anders. Voor zo’n robot geldt dat ook. Zo metselt hij verschillende metselpatronen en op verschillende ondergronden, zoals zandgrond en ongelijk asfalt. Ook oefenen we met verschillende soorten stenen: van uitzonderlijk hard tot zacht.”
Bas vertelt: “Wanneer iets anders gaat dan verwacht, bespreek ik dit met de ontwikkelaars van ROPAX. Vervolgens stuur ik de logfiles (verbeterpunten, red.) op en wordt de software aangepast. De volgende dag heeft de robot een update gehad en is deze weer een stukje verder verbeterd.”
Voorbereiden op eerste bouwprojecten
Inmiddels is de productieversie gereed en wordt de metselrobot voorbereid op zijn eerste klus: metselwerk bij een project van Ballast Nedam West. Bas vertelt: “Op de bouwplaats zal de robot ongetwijfeld tegen nieuwe uitdagingen aanlopen waar we nu nog geen rekening mee konden houden. We zullen hem dus blijven optimaliseren.”
Naast Heddes Bouw & Ontwikkeling en Ballast Nedam West, maakt ook Laudy Bouw & Ontwikkeling zich klaar voor de eerste werkdagen met de metselrobot. Bas neemt de kennisdeling voor zijn rekening en traint Dennis Diederen, metselaar bij Laudy. Dennis is enthousiast: “Het is even wennen om je werk over te laten nemen door een robot, maar ik zie hier absoluut de toegevoegde waarde van in. Mijn vader werkte ook bij Laudy en door het zware werk heeft hij veel lichamelijke klachten gekregen. Als ik als metselaar met een robot aan de slag kan, kan ik langer door blijven werken. Dit is echt een uitkomst voor ons vak.”
Dennis is een aantal dagen in de leer geweest bij Bas en is inmiddels al goed wegwijs met de robot. “Ik was verbaasd over hoe simpel het werkt”, vertelt hij. “Dat is juist de kracht: als bouwsector moeten we ons gaan overgeven aan techniek. Het werk kán makkelijker.”